Barbanto(-dóu-mount-Baldo)
Anemone baldensis
Ranunculaceae
Àutri noum : Bóumiano, Boumània, Barbudo.
Nom en français : Anémone du mont Baldo.
Descripcioun :Aquesto barbanto, que porto lou noum d'uno mountagno d'Itàli, trachis dins li pelouso cauquiero d'àutis Aup. Es uno planto di proun pelouso, emé de flour soulitàri que se destrìon dis àutris anemouno bonodi si noumbróusi tepalo (8 à 20) blanco. Lou fru douno d'èr à-n-uno frago e à uno bello coulour vióuleto (fotò).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 3 à 15 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Anemone
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2,5 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1700 à 2800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Anemone baldensis L., 1767
Catapuço
Euphorbia lathyris
Euphorbiaceae
Àutri noum : Cagarino, Peveireto, Pebreto, Nirou'.
Noms en français : Euphorbe épurge, Euphorbe des jardins.
Descripcioun :La catapuço es uno grando eufòrbi, verdalo e boutisso, que trachis proche dis oustau e d'aigo. Èi touto lisco de cap en pèd. Se recounèis peréu à si glando jauno espatulado (fotò). Fai de boursèu de la grosso meno, d'aperaqui 2 cm.
Usanço :Èi couneigudo dins la Tineò pèr faire passa lou mau de dènt : "Un esperfum d'aigo buhiò emé de grano de nirou' enduèrme lou mal de dents." (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 59).
Port : Aubret
Taio : 0,3 à 1,2(1,5) m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Euphorbia
Famiho : Euphorbiaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Camin
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óuigino Mediterrano-Touranieno
Ref. sc. : Euphorbia lathyris L., 1753